Warmińsko-Mazurski Portal Weterynaryjny

Badania naukowe prowadzone na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej UWM w Olsztynie charakteryzują się dużą różnorodnością i dotyczą wszystkich aspektów weterynarii. Są wykonywane w oparciu o najnowocześniejsze techniki badawcze, niejednokrotnie we współpracy z czołowymi polskimi i zagranicznymi jednostkami naukowymi.

Badania dotyczące układu nerwowego są prowadzone w Katedrze Anatomii Zwierząt i Katedrze Fizjologii Klinicznej. Obejmują one ustalenie neurochemicznej charakterystyki struktur nerwowych położonych zarówno w centralnym, jak i obwodowym układzie nerwowym w warunkach fizjologicznych oraz określenie zmienności fenotypowej tych struktur pod wpływem bodźców fizjologicznych (np. dojrzewanie i wzrost organizmu) i patologicznych (stany chorobowe, uszkodzenie nerwów, substancje toksyczne).

Ważnym przedmiotem badań w zakresie nauk podstawowych jest szyszynka różnych gatunków ssaków i ptaków oraz  jej główny hormon – melatonina. Badania te prowadzone są  w Katedrze Histologii i Embriologii. Celem badań  jest wyjaśnienie aspektów związanych zarówno z budową i rozwojem embrionalnym szyszynki, określenie jej aktywności wydzielniczej oraz procesów regulujących wydzielanie melatoniny w warunkach fizjologicznych, jak i pod wpływem wybranych czynników patologicznych.

Z kolei w Katedrze Anatomii Patologicznej prowadzone są wielokierunkowe badania dotyczące zmian patologicznych w wybranych narządach wewnętrznych pojawiających się w przebiegu chorób zakaźnych i inwazyjnych oraz przy zatruciach pestycydami fosforoorganicznymi, metalami ciężkimi, mikotoksynami i innymi ksenobiotykami. Badania obejmują również określenie ekspresji wybranych genów w nowotworach zwierząt oraz wyjaśnienie etiopatogenezy miopatii u zwierząt domowych.

Nowatorskie doświadczenia naukowe prowadzone są w Katedrze Farmakologii i Toksykologii. Obejmują one cztery główne obszary badawcze, a mianowicie 1) wpływ wybranych czynników toksycznych i substancji aktywnych na aktywność mięśni gładkich, 2) badania z zakresu farmakokinetyki dotyczące wchłaniania wybranych leków oraz ich przemian w organizmie żywym, 3) badania z zakresu immunofarmakologii i immunologii dotyczące głównie wpływu wybranych leków na układ odpornościowy oraz 4) badania z zakresu toksykologii skupiające się na wpływie metali ciężkich oraz pestycydów na organizmy żywe.

Prace naukowe dotyczące wpływu skażenia ekosystemów na organizmy żywe prowadzone są również w Katedrze Patofizjologii, Weterynarii Sądowej i Administracji. Problematyka badawcza prac prowadzonych w tej jednostce organizacyjnej skupia się wokół fizjologii i patologii procesów adaptacyjnych w narządach wewnętrznych zwierząt będących następstwem skutków zanieczyszczenia środowiska ksenobiotykami czy chowu przemysłowego zwierząt. Ponadto Katedra Patofizjologii, Weterynarii Sądowej i Administracji zajmuje się dobrostanem zwierząt oraz europejskim i polskim prawem z obszaru medycyny weterynaryjnej.

Z kolei głównym obszarem badań prowadzonych w Katedrze Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej jest doskonalenie metod diagnostyki chorób wirusowych i bakteryjnych u zwierząt z użyciem metod immunologicznych i biologii molekularnej. Badania dotyczą też zastosowania immunomodulacji w ochronie zdrowia zwierząt, wpływu ksenobiotyków na komórki immunokompetentne oraz doskonalenia metod profilaktyki i terapii chorób infekcyjnych u ryb, ptaków i ssaków.

Szeroko pojętym wpływem żywienia oraz substancji zawartych w paszach na zdrowie zwierząt domowych zajmuje się natomiast Katedra Prewencji Weterynaryjnej i Higieny Pasz. Głównym tematem badań jest wpływ niskich i wysokich dawek wybranych mikotoksyn – takich jak między innymi zearalenon, toksyna T-2 czy deoksyniwalenol – na morfologię i funkcje układów i narządów wewnętrznych oraz odpowiedź immunologiczną u różnych gatunków zwierząt domowych. Istotnym problemem, którym zajmuje się Katedra Prewencji Weterynaryjnej i Higieny Pasz jest również możliwość wykorzystania białka owadziego w żywieniu zwierząt gospodarskich.

Na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej prowadzone są również różnorodne badania dotyczące nauk klinicznych. W Katedrze Chorób Wewnętrznych z Kliniką badania dotyczą głównie znaczenia mikroelementów (głównie selenu) w żywieniu przeżuwaczy, zastosowania elektromiografii i elektroneurografii w rozpoznawaniu chorób nerwowo-mięśniowych u psów, etiopatogenezy chorób drgawkowych u psów i kotów, a także rejestracji somatosensorycznych potencjałów wywołanych w chorobach rdzenia kręgowego u psów.

Zwierząt towarzyszących dotyczą także badania prowadzone w Katedrze Diagnostyki Klinicznej. W jednostce tej badania koncentrują się wokół chorób przewodu pokarmowego psów i kotów ze szczególnym uwzględnieniem badań neuroimmunohistochemicznych w diagnostyce nieswoistych zapaleń jelit (IBD) oraz znaczenia diagnostyki endoskopowej w schorzeniach żołądka, jelit, układu oddechowego i pęcherza moczowego. Istotną częścią badań są również zagadnienia związane ze stosowaniem preparatów probiotycznych w profilaktyce i leczeniu stanów nieżytowych przewodu pokarmowego zwierząt.

W Katedrze Chirurgii i Rentgenologii z Kliniką prowadzone są badania naukowe dotyczące nowatorskich technik operacyjnych mających zastosowanie w przebiegu leczenia uszkodzenia więzadła krzyżowego, które to uszkodzenie jest najczęstszą przyczyną kulawizn kończyny miednicznej u ludzi i zwierząt. Ważną tematyką badań jest również określenie możliwości zastosowania niskopolowego aparatu rezonansu magnetycznego w diagnostyce i leczeniu zmian chorobowych centralnego układu nerwowego u  psów i kotów.

Z kolei w Katedrze Rozrodu Zwierząt działalności naukowa koncentruje się głównie na podklinicznym zapaleniu błony śluzowej macicy u krów, terapii hormonalnej braku rui u krów, etiopatogenezie zatrzymania łożyska u klaczy, przyczynach niepłodności u psów oraz regulacji lutealnej funkcji ciałka żółtego u suk.

Równie nowatorskie badania prowadzone są w Katedrze Epizootiologii. Można w nich wyodrębnić kilka podstawowych grup problemowych. Do najważniejszych należą  1) tradycyjne badania epizootiologiczne, dotyczące oceny aktualnej sytuacji epizootycznej różnych chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich, towarzyszących, futerkowych, wolno żyjących oraz ryb, 2) zagadnienia dotyczące etiologii, epidemiologii, diagnostyki, zapobiegania i zwalczania chorób odzwierzęcych oraz 3) badania dotyczące opracowywania oraz oceny nowych metod zapobiegania i zwalczania wybranych chorób zakaźnych zwierząt.

Z kolei w Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych prowadzone są badania w zakresie diagnozowania i zwalczania chorób pasożytniczych zwierząt gospodarskich i towarzyszących. Ponadto prace dotyczą monitorowania inwazji i zwalczania Dermanyssus gallinae, oraz patogenezy i patologii warrozy oraz nosemozy pszczoły miodnej.

Interesujące i nowatorskie badania prowadzi również Katedra Chorób Ptaków. Problematyka tych badań dotyczy głównie zagadnień związanych z chorobami zakaźnymi i niezakaźnymi drobiu, ze szczególnym uwzględnieniem indyków, kurcząt broilerów i gołębi. Na uwagę  zasługują przede wszystkim prace dotyczące reaktywności immunologicznej indyków na różne antygeny, wykorzystania probiotyków oraz dodatków żywieniowych u drobiu, jako alternatywy dla antybiotykoterapii, a także monitoringu serologicznego oraz profilaktyki swoistej i nieswoistej chorób ptaków.

Należy pamiętać, iż ważnym działem nauk weterynaryjnych jest czuwanie nad bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego i ochrona zdrowia publicznego. Badania naukowe dotyczące tych zagadnień prowadzone są w Katedrze Weterynaryjnej Ochrony Zdrowia Publicznego. Dotyczą one wpływu czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych, wykorzystywanych w technologii żywności na funkcje życiowe patogenów oraz bakterii będących przyczyną psucia się żywności pochodzenia zwierzęcego, usprawnienia metod badań bakteriologicznych żywności oraz występowania wybranych gatunków bakterii w mięsie i mleku.