Wykład obejmuje przedstawienie spraw organizacyjnych związanych z realizacją przedmiotu. Ponadto krótko omawiane są dane historyczne nt. pochodzenia ptaków i ich produkcyjności oraz zdrowotności kiedyś i dzisiaj. Przedstawiane są także informacje nt. wody w żywieniu, produkcyjności i zdrowotności ptaków.
Wykład obejmuje krótkie przedstawienie wpływu warunków utrzymania indyków stad rodzicielskich i młodych indyków rzeźnych (obsada, żywienie, temperatura, gazy szkodliwe, wilgotność) na produkcyjność i ich zdrowie.
Treść wykładu obejmuje wpływ warunków chowu (obsada, żywienie, temperatura, gazy szkodliwe, wilgotność) na produkcyjność i zdrowotność kur, kurcząt brojlerów, strusi, kaczek i gęsi.
Na wykładzie omawiana jest sytuacja ptaków w komercyjnych systemach produkcji organizacje działające na rzecz ochrony zwierząt i ich dobrostanu, definicja dobrostanu, warunki niezbędne do spełnienia wymogów dobrostanu, kryteria poziomu dobrostanu. Więcej...
Omawiana jest definicja bioasekuracji i jej znaczenie w szerzeniu chorób zakaźnych ptaków, zabezpieczenie zewnętrzne i wewnętrzne fermy, odkażanie, dezynsekcja i deratyzacja na fermach drobiu, immunoprofilaktyka jako element bioasekuracji, monitoring weterynaryjny w różnych systemach utrzymania ptaków.
Na wykładzie omawiany jest wpływ różnych czynników chowu na stan zdrowotny poszczególnych układów narządów (układ powłokowy, układ oddechowy, przewód pokarmowy, układ krążenia).
Treści wykładu dotyczą znaczenia wskaźników hematologicznych (RBC, WBC, Hb, Ht, leukogram) oraz biochemicznych (białko całkowite, albuminy, glukoza, cholesterol, trójglicerydy, kwas moczowy, Ca, P, AST, ALT, AP, CK, LDH) w diagnostyce chorób drobiu.
Omawiana jest budowa układu odpornościowego ptaków (centralne i obwodowe narządy układu odpornościowego) i jego rola w procesach odporności swoistej i nieswoistej. Ponadto przedstawione jest zjawisko immunosupresji i wpływ różnych czynników (niezakaźnych i zakaźnych) na układ odpornościowy.
Na wykładzie omawiane są choroby skóry spowodowane niedoborami oraz tła zakaźnego (kontaktowe zapalenie skóry, cellulitis). Ponadto treścią wykładu są choroby mięśni (choroba zielonych mięśni, PSE, choroby na tle niedoboru wit. E i selenu, zatruć kokcydiostatykami jonoforowymi i zakażenia wirusem IB).
Omawiane są choroby układu krążenia – nagła śmierć sercowa, lateryzm, choroba okrągłego serca, syndrom krwawień okołonerkowych. Etiopatogeneza tych chorób i zapobieganie. Więcej...
Wykład dotyczy rzekomego pomoru drobiu i influenzy jako chorób zwalczanych z urzędu. Omawiane są kryteria kwalifikowania patogenów jako przyczyna rzekomego pomoru drobiu i influenzy – postaci chorób zwalczanych z urzędu a także zasady zwalczania i zapobiegania.
Wykład dotyczy zwalczania zakażeń pałeczkami Salmonella u poszczególnych gatunków ptaków, które są objęte krajowym programem zwalczania zakażeń pałeczkami Salmonella. Omawiana jest sytuacja epizootyczna zakażeń pałeczkami Salmonella w kraju i na świecie. Więcej...
Omawiane są choroby wywołane przez wiciowce (Cochlosoma anatis, Hexamita meleagridis, Histomonas meleagridis) oraz rola innych pierwotniaków w patologii drobiu. Profilaktyka inwazji wiciowców i innych pierwotniaków u ptaków.
Wykład dotyczy chorób układu oddechowego o etiologii niezakaźnej i zakaźnej. Omawiana jest rola czynników środowiskowych w występowaniu zespołów chorobowych układu oddechowego. Ponadto przedstawiana jest etiopatogeneza ważniejszych chorób układu oddechowego u ptaków (TRT, influenza, zakażenia paramyksowirusami, ORT, bordeteloza).
Treść wykładu stanowi omówienie fizjologii przewodu pokarmowego ptaków oraz roli czynników zakaźnych i niezakaźnych w etiopatogenezie chorób przewodu pokarmowego. Omawiane są swoiste i nieswoiste choroby przewodu pokarmowego u ptaków.
Wykład dotyczy chorób występujących najczęściej u gęsi i kaczek a szczególnie choroby Derzy’ego i innych chorób wywoływanych przez parvowoirusy, wirusowego zapalenia wątroby kaczek, pomoru kaczek oraz chorób bakteryjnych, pasożytniczych i grzybiczych.
Treści wykładu dotyczą syndromu tłuszczowo-hemoragicznego wątroby, syndromu tłuszczowego zwyrodnienia wątroby i nerek, wodobrzusza, zmęczenia klatkowego niosek, kaniblizmu, lipidozy wątroby indyków. Ponadto omawiane są zagadnienia związane z zatruciem ptaków kocydiostatykami jonoforowymi i solą kuchenną.
Podczas wykładu omawiane są przede wszystkim zagadnienia związane z właściwościami Campylobacter sp. oraz z epizootiologią i patogenezą zakażeń tymi bakteriami u ptaków i ich rola w intoksykacjach alimentarnych u ludzi. Szczególnie duży nacisk kładzie się na zwalczanie zakażeń tymi bakteriami u ptaków.
W trakcie wykładu omawiane są właściwości i budowa mykoplazm, epizootiologia zakażeń, wpływ tych bakterii na układy oddechowy, odpornościowy i kostno-stawowy. Podczas wykładu zwraca się szczególną uwagę na kontrolę i zwalczanie zakażeń.
Treści wykładu dotyczą roli wirusów w zaburzeniach funkcji przewodu pokarmowego u drobiu, zwłaszcza indyków. Omawiane są konsekwencje zakażeń prowadzące do zahamowania przyrostów i zaburzeń w procesach kostnienia.
Treści wykładu dotyczą ogólnych informacji nt. zakażeń ptaków reowirusami. Szczegółowo omawiane są takie stany chorobowe jak: wirusowe zapalenie stawów i pochewek ścięgnowych u kur, syndrom złego wchłaniania, reowiroza kurcząt a także wpływ reowirusów na układ odpornościowy ptaków.
W trakcie wykładu szczegółowo omawiane są obie jednostki chorobowe stanowiące dzisiaj duży problem epizootyczny w naszym kraju. Poza etiopatogenezą i obrazem klinicznym oraz anatomopatologicznym omawia się diagnostykę tych jednostek chorobowych oraz konsekwencje zakażeń stad rodzicielskich i potomstwa
Podczas wykładu przedstawiane są aktualne problemy w chowie ptaków wynikające z zakażeń metapneumowirusami. Poza stroną kliniczną zakażeń omawia się szczegółowo wpływ tych wirusów na układ odpornościowy oraz rolę przeciwciał matczynych w odporności poszczepiennej.
Treści wykładu dotyczą rosnącej roli adenowirusów w patologii ptaków. Szczegółowo omawia się stany patologiczne wywołane przez adenowirusy grupy I, siadenowirusy i atadenowirusy u ptaków.
W trakcie wykładu omawiana jest rola tych patogenów w patologii drobiu. Szczególnie zwraca się uwagę na epizootiologię zakażeń (bordeteloza), rolę w zakażeniach ludzi (zoonoza) i oporność Ps. aeruginosa na czynniki środowiskowe i antybiotyki.
Podczas wykładu omawia się szczegółowo przyczyny zaburzeń w procesach kostnienia zwracając szczególną uwagę na technologię chowu, zaburzenia metaboliczne (kwasica, zasadowica), postęp genetyczny i rolę czynników żywieniowych. Więcej...
Treści wykładu dotyczą dwóch jednostek chorobowych występujących najczęściej w masowym chowie ptaków. Zwraca się szczególną uwagę na rolę warunków chowu i bioasekurację w profilaktyce zakażeń tymi oportunistycznymi bakteriami.
Podczas wykładu omawiane są przyczyny występowania chorób grzybiczych i beztlenowcowych u ptaków. Zwraca się uwagę na występowanie tych patogenów fizjologicznie w układzie oddechowym i przewodzie pokarmowym ptaków. Szczegółowo są omawiane zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego na tle żywieniowym jako przyczyna nekrotycznego zapalenia jelit.
W trakcie wykładu omawia się przyczyny zaburzeń zdrowotnych u ptaków na tle zakażeń powszechnie występującymi gronkowcami i paciorkowcami. Ponadto omawia się rolę arenawirusów w patologii kurcząt brojlerów. Treści wykładu stanowią także zatrucia mikotoksynami i higiena pasz.
Treści wykładu dotyczą zoonoz. Omawia się poszczególne patogeny występujące u ptaków, które stanowią zagrożenie dla zdrowia człowieka. Na szczególne podkreślenie zasługuje zakażenie drobnoustrojami z rodzaju Salmonella sp., Campylobacter sp., ortomyksowirusami (HPAI) i szereg innych.
Uczestnicy wykładów powinni przyswoić sobie podstawy wiedzy dotyczące odchowu drobiu oraz rozumieć zależności między zagadnieniami związanymi z technologią chowu ptaków a występowaniem chorób. Ponadto powinni znać zasady monitorowania i zgłaszania podlegających rejestracji chorób drobiu, zasady kwalifikowania patogenów do uznania ich jako zarazki zwalczane z urzędu, a także postępowanie w przypadku stwierdzenia występowania chorób zwalczanych urzędowo. Studenci ponadto powinni przyswoić wiedzę dotyczącą chorób metabolicznych ptaków oraz zagrożenia zdrowia człowieka ze strony patogenów występujących u drobiu.
W trakcie części teoretycznej omawiane są podstawy anatomii ptaków. W trakcie części praktycznej ćwiczeń prowadzący wykonuje demonstracyjną sekcje zwłok, w trakcie której na bieżąco omawiana jest topografia narządów wewnętrznych.
W trakcie części teoretycznej omówione zostają wybrane zagadnienia z fizjologii ptaków takie jak sposób oddychania, funkcjonowanie układu pokarmowego, przebieg wymiany piór. Ponadto omawiana jest też technika wykonania demonstracyjnej sekcji zwłok ptaków. W trakcie części praktycznej studenci podzieleni na małe grupy muszą wykonać sekcję zwłok zdrowego ptaka. W trakcie jej przebiegu prowadzący zajęcia na bieżąco omawia szczegóły anatomiczne widocznych narządów wewnętrznych.
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W kolejnym prowadzący przedstawia przebieg rozwoju zarodka ptaków z uwzględnieniem powstawania poszczególnych błon płodowych. W trakcie części praktycznej studenci podzieleni na dwie podgrupy oglądają zarodki kurze w różnych (od 1 do 21) dniach inkubacji.
Zajęcia podzielone są na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W kolejnym prowadzący omawia szczegółowo wymagania, jakie powinny zostać spełnione w trakcie lęgów poszczególnych gatunków drobiu. Ćwiczenia prowadzone są w formie prezentacji drogi jaka przebiega od fermy reprodukcyjnej do fermy towarowej (zbiór i selekcja jaj, transport, selekcja w zakładzie wylęgowym, wylęg, selekcja i szczepienia piskląt, transport piskląt na fermę).
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W trakcie części praktycznej w szczegółowy sposób zostają omówione czynniki żywieniowe w stadach rodzicielskich wpływające pośrednio na jakość jaj wylęgowych oraz klutych z nich piskląt. Ponadto omówione zostają błędy w technice lęgu (odchylenia temperaturowe, odchylenia wilgotności, czas inkubacji jaj, obecność pól magnetycznych).
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W kolejnej prowadzący ćwiczenia omawia wszystkie czynniki zakaźne (wirusowe, bakteryjne i grzybicze) mogące mieć wpływ na rozwój zarodka. Omówione są również drogi, którymi poszczególne czynniki zakaźne mogą dostać się do zarodka. Ponadto omówione zostają techniki sekcji embriopatologicznej. W części demonstracyjnej ćwiczeń studenci samodzielnie wykonują sekcje zwłok zarodków ptasich zamarłych z nieznanych przyczyn w różnych okresach inkubacji.
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W kolejnym etapie prowadzący zajęcia szczegółowo omawia przyczyny występowania niedoborów żywieniowych u ptaków oraz charakterystyczne objawy i zmiany anatomopatologiczne mogące sugerować ich występowanie. Scharakteryzowane zostają również techniki diagnostyczne pomocne w rozpoznawaniu niektórych chorób niedoborowych.
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W kolejnej prowadzący ćwiczenia omawia przyczyny oraz charakterystyczne objawy kliniczne i zmiany anatomopatologiczne występujące w przebiegu wybranych chorób niezakaźnych drobiu.
Okresowe zaliczenie wiedzy prezentowanej na ćwiczeniach 1-8 odbywa się w godzinach ćwiczeń w formie pisemnej.
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W kolejnym etapie szczegółowo omawiane są wybrane choroby zakaźne występujące w wieku pisklęcym. Omówienie chorób uwzględnia etiologię, przebieg kliniczny i występowanie zmian anatomopatologicznych, diagnostykę oraz ewentualne postępowanie terapeutyczne.
Część teoretyczna ćwiczeń dotyczy przede wszystkim choroby Gumboro. Uwzględnione są takie aspekty jak etiologia, przebieg kliniczny i charakterystyczne zmiany anatomopatologiczne występujące w przebiegu tej choroby. Duży nacisk kładziony jest również na immunoprofilaktykę. W drugiej części ćwiczeń omówione zostają czynniki etiologiczne mogące wywoływać wirusowe zapalenie wątroby u kacząt.
Część teoretyczna podzielona jest na dwa etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie zajęć studenci omawiają wybrane przez siebie wcześniej zagadnienia związane z tematem. W drugim etapie omówione zostają najczęściej występujące ekto- i endoparazytozy z uwzględnieniem diagnostyki i programów zwalczania chorób pasożytniczych u drobiu.
W trakcie ćwiczeń w sposób szczegółowy przedstawione zostają kokcydiozy u poszczególnych gatunków drobiu. W opisie choroby uwzględniono również omówienie techniki scoringu jako metody diagnozowania stopnia inwazji kokcydiów. W trakcie ćwiczeń omawiane są także programy zwalczania i profilaktyki kokcydioz w stadach drobiu oraz ich immunoprofilaktyka.
Okresowe zaliczenie wiedzy prezentowanej na ćwiczeniach 10-13 odbywa się w godzinach zajęć w formie pisemnej.
W trakcie części teoretycznej omówione zostają ogólne zasady pobierania prób do badań laboratoryjnych z uwzględnieniem wskazań do wykonywania konkretnych badań (rodzaj objawów/ zmian anapat., rodzaj pobranego materiału, zlecenie badania określoną metodą, interpretacja uzyskanych wyników laboratoryjnych).
W części praktycznej studenci podzieleni na małe grupy samodzielnie wykonują sekcję zwłok ptaków padłych z powodu różnych chorób. Zaliczeniem ćwiczenia jest postawienie przez studentów wstępnego rozpoznania oraz wirtualne zlecenia badań dodatkowych.
1. Białaczki (AL)
Ćwiczenia podzielone są na 2 etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie studenci referują wybrane wcześniej zagadnienia. W kolejnym etapie prowadzący zajęcia szczegółowo omawia grupę retrowirusów oraz charakterystyczne zmiany anatomopatologiczne powodowane zakażeniami. Ponadto duży nacisk kładzie się na prawidłowe rozpoznanie choroby omawiając diagnostykę różnicową białaczek z innymi jednostkami chorobowymi oraz sposoby i rodzaj pobierania materiału do badań laboratoryjnych, a także ich wykonywanie.
2. Choroba Mareka (MD)
W trakcie ćwiczeń omawiana jest wymieniona w tytule jednostka chorobowa z uwzględnieniem etiopatogenezy. Prowadzący ćwiczenia powinien omówić poszczególne postacie choroby wraz z charakterystycznymi zmianami anatomopatologicznymi. Duży nacisk kładzie się na część poświęconą diagnostyce laboratoryjnej oraz metodom immunoprofilaktyki w aspekcie praktycznym.Więcej...
3. Pastereloza, gruźlica, koligranulomatoza
Ćwiczenia podzielone są na 2 etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie studenci referują wybrane wcześniej zagadnienia. W kolejnym etapie prowadzący zajęcia omawia wymienione jednostki chorobowe z uwzględnieniem immunoprofilaktyki pasterelozy.
4. Salmonelozy drobiu
Część pierwsza zajęć odbywa się w formie seminaryjnej. Studenci omawiają podstawowe zagadnienia związane z etiologią choroby. Uzupełnieniem tej części jest omówienie przez prowadzącego aspektów klinicznych zakażeń pałeczkami Salmonella u drobiu. Kolejnym etapem ćwiczeń jest szczegółowe omówienie przez prowadzącego zajęcia krajowego programu zwalczania salmonelloz w stadach drobiu. Więcej...
5. Zaliczenie
Okresowe zaliczenie wiedzy prezentowanej na ćwiczeniach 1-4 odbywa się w godzinach zajęć formie pisemnej.
6. Zakaźne zapalenie oskrzeli (IB)
W pierwszym, seminaryjnym etapie studenci referują wybrane wcześniej zagadnienia. W drugim etapie prowadzący ćwiczenia omawia etiologię choroby z uwzględnieniem nowych wariantów antygenowych wirusa. Ponadto w szczegółowy sposób omówione zostają wszystkie postacie choroby. Duży nacisk kładzie się na omówienie diagnostyki różnicowej i laboratoryjnej oraz dokładne omówienie immunoprofilaktyki (zasady układania programów szczepień, rodzaj zastosowanych szczepionek, techniki szczepień, przyczyny niepowodzenia w szczepieniu).
7. Influenza (AI)
W seminaryjnej części ćwiczeń wybrani studenci omawiają wylosowane wcześniej zagadnienia. Następnie prowadzący omawia w szczegółowy sposób drogi szerzenia się choroby z uwzględnieniem wszystkich wektorów, oraz zagrożenie jakie stanowić może influenza ptaków dla zdrowia człowieka. Na ćwiczeniach jednostka chorobowa omawiana jest również w aspekcie klinicznym oraz pod kątem jej zwalczania. Więcej...
8. Rzekomy pomór drobiu (ND) i inne zakażenia paramyksowirusowe drobiu
W seminaryjnej części ćwiczeń wybrani studenci omawiają wylosowane wcześniej zagadnienia. W następnej części zajęć prowadzący przedstawia charakterystykę paramyksowirusów ptasich oraz omawia w aspekcie klinicznym wybrane zakażenia paramyksowirusowe. Duży nacisk kładziony jest na zasady prowadzenia immunoprofilaktyki zakażeń APMV-1 i APMV-3 (programy szczepień, rodzaje szczepionki, techniki szczepień, odporność krzyżowa).
9. Mykoplazmozy
Ćwiczenia podzielone są na 2 etapy. W pierwszym, seminaryjnym etapie studenci referują wybrane wcześniej zagadnienia. W części drugiej prowadzący ćwiczenia omawia zakażenia mykoplazmami w ujęciu klinicznym u poszczególnych gatunków drobiu. Ponadto omawiana jest diagnostyka choroby oraz możliwości terapeutyczne oraz immunoprofilaktyka.
10. Zakaźne zapalenie krtani i tchawicy (ILT). Zakaźny nieżyt nosa
W seminaryjnej części ćwiczeń wybrani studenci omawiają wylosowane wcześniej zagadnienia. W części drugiej prowadzący omawia w aspekcie klinicznym wybrane zakażenia układu oddechowego kur. Duży nacisk kładziony jest na diagnostykę różnicową oraz możliwości wprowadzenia immunoprofilaktyki.
11. Wakcynologia
Pierwsza część ćwiczenia odbywa się w formie audytoryjnej, podczas której prowadzący w szczegółach omawia rodzaje szczepionek oraz wyjaśnia konieczność prowadzenia immunoprofilaktyki w stadach drobiu. Następnie omawiane są ogólne zasady układania programów szczepień dla stad różnych gatunków i typów użytkowych drobiu oraz same techniki szczepień.
W części drugiej studenci mają możliwość ćwiczenia na żywych ptakach omówionych wcześniej technik szczepień.
12. Zasady prowadzenia terapii w stadach drobiu
Pierwsza część ćwiczenia odbywa się w formie audytoryjnej, podczas której prowadzący omawia zasady doboru, dawkowanie oraz możliwe do zastosowania drogi i metody podawania leków. W części praktycznej studenci otrzymują zadania polegające na samodzielnym doborze leku, drogi podania, ilości i okresu zadawania wybranego chemioterapeutyku lub szczepionki. Więcej...
13. Zaliczenie
Okresowe zaliczenie wiedzy prezentowanej na ćwiczeniach 6-12 odbywa się w godzinach zajęć formie pisemnej.
14. Samodzielne wykonywanie sekcji zwłok z interpretacją stwierdzonych zmian anatomopatologicznych
W trakcie zajęć studenci podzieleni na małe grupy samodzielnie wykonują sekcje zwłok ptaków padłych. Zwłoki ptaków dostarczane są z ferm, więc są to rzeczywiste przypadki kliniczne. Na koniec ćwiczeń studenci są zobligowani do postawienia wstępnego rozpoznania na podstawie stwierdzonych przez siebie zmian anatomopatologicznych .
15. Samodzielne wykonywanie sekcji zwłok z interpretacją stwierdzonych zmian anatomopatologicznych
W trakcie zajęć studenci podzieleni na małe grupy samodzielnie wykonują sekcje zwłok ptaków padłych. Zwłoki ptaków dostarczane są z ferm, więc są to rzeczywiste przypadki kliniczne. Na koniec ćwiczeń studenci są zobligowani do postawienia wstępnego rozpoznania na podstawie stwierdzonych przez siebie zmian anatomopatologicznych.
W trakcie trwania przedmiotu organizowane są okresowe zaliczenia poszczególnych etapów. Zaliczenia odbywają się w formie pisemnej. Studenci zobligowani są również do bieżącego zaliczania zajęć praktycznych (np. samodzielne wykonanie sekcji zwłok z postawieniem wstępnego rozpoznania).
Przedmiot kończy się egzaminem. Składa się on z 2 części. Pierwsza część przebiega w formie pisemnej. Pozytywne zaliczenie tej części egzaminu warunkuje możliwość zdawania kolejnego etapu odbywającego się w formie ustnej.
Podręczniki:
Czasopisma fachowe:
__________________________________________________________________________________________